İnsanların yaşayabilmesi için hava, su, gıda lazım, hava hariç diğerleri parayla temin ediliyor, demek ki bu üç varlıkla da yaşamak için para da lazım.
Para konusunda gelmişinden, geçmişinden çeşitlerinden epey bahsetmiştik. Ne yaparsan yap onsuz olunmuyor, yani parasız. Elbette para demek her şey demek değildir paranın alamayacağı değerlerde var ama yine de para olmadan dünya dönmüyor. Varsa yoksa para. Peki para nedir? Ne olacak, ekonomik bir transfer aracıdır ve ondan başka bir şey değildir. Her şeyin olduğu gibi paranın da çeşitleri vardır. Milli para her ülkenin kendine has parasıdır, bizim paramız Türk Lirasıdır. Diğer ülkelerinde kendine has isimlendirilen paraları vardır, örneğin Amerikan doları, AB Euro, İngiliz parası Sterlin, buna benzer isimler. Yabancı paralara -- Döviz -- denir, yabancı paraların arasında değer farkı vardır buna da -- Kur denir. Yabancı paraların arasındaki değer farkına kur farkı denir. Bugün yabancı paraların arasında en geçerli olan hangisidir sorulursa, elbette Amerikan dolarıdır. Bütün dış ticaret Amerikan doları ile yapılmaktadır. Niye derseniz; doların güveninden oluyor. Niye Dolar bu kadar güvenli, çünkü bir süper devletin parası, devlet güvenilir olunca ekonomisi de güvenilir oluyor, parasıda güvenli oluyor. Dünyada itibar görüyor, her yerde geçerli oluyor, bir dış ülkede alışveriş yaparken para olarak Dolar verdiğinde satıcı itiraz etmiyor.
Birde Avrupa ülkelerinde Dolar geçerli olurken AB parası Euro da çok kullanılıyor, buda geçerli bir para oluyor, bunların dışındaki paralar pek geçerli olmuyor.
Tabi bu durumdan rahatsız olanlarda var, dünyanın süper gücü olmaya heveslenen Çin, kendi parası Yuan fazla geçerli değil, Japonya da öyle. Bu Uzakdoğu ülkeleri bu durumdan kurtulmak, ABD Dolarını sarsmak için hiç bir ülkeye bağlı olmayan Kripto para denilen, bir kaç çeşidi olan alışverişte ödemelerde kullanılan, hiç bir güvenliği ve hiç bir hukuki dayanağı bulunmayan, istikrarsız her zaman değeri değişen bir cins paralar icat ettiler. Bunların en geçerliside -- Bitcoin --. Kripto paraların başka çeşitleri de var, örneğin: Ether -- Binance coin -- Cardano -- Dogecoin Tether -- XRP.
Bu paraların değerleri piyasada devamlı değişiyor istikrarlı olmuyor, kripto paralar nenüz Türkiye'de pek kullanılmıyor, borsaya girmiş değil ama dünya para piyasası bunları kullanmaya başlarsa Türkiye'de de geçerli olur.
Para işiyle ilgilenen kuruluş Merkez Bankası'dır. Her ülkenin de Merkez Bankası vardır, bazı para uzmanları bir dünya merkez bankası olsun ülkelerin merkez bankaları buna bağlansın, dünya merkez bankası da her ülkede geçecek bir para icat etsin, dış ticaret bununla yapılsın şeklinde önerilerde bulunuluyor. Ne kadar doğru olur acaba?
Kripto paraların değeri ne, neyin karşılığı hiç belli değil, bu paralarla bir sorun olduğu zaman kimi muhatap alacağız, hangi hukuka göre belli değil. Kripto paralar bir belirsizlik yumağı, buna rağmen bu paralara yatırım yapanlar var kazananlarda var ama kaybedenler çok fazla. İnsanoğlu kolay kanmaya alışıktır, böyle konularda tesir altında kalır ve bu gibi paralara yatırım yapar. Devlet vatandaşını bu gibi konularda korumak için kısa zamanda harekete geçmeli gerekli yasaları çıkarıp düzenlemeli.
Kripto para konusu çok fazla dalavere, üç kağıtçılık kokuyor, Kripto paralar Çin tarafından icad edildi, Amerikan parası Doların saltanatını sarsmak için.
Para konusunda kim ne derse desin sarı maden altından şaşma derim, yükselir alçalır uzun vadede yine kazandırır, boş ver ne olduğu belirsiz KRİPTO PARAYI...