2022-2023 eğitim öğretim yılı başladı. Öncelikle öğrenci ve öğretmenler olmak üzere tüm eğitim bileşenlerine kolay gelsin derim.

Eğitimdeki durumumuzu görebilmek için TÜİK verilerini kullanmak bile yetiyor. Bir vekil araştırmış ve bu verileri Bakanlığa sormuş. Yanıt yok tabii.

Durum şu; Vekil TÜİK’in Adrese Dayalı Nüfus Kayıt Sistemi verilerindeki 31 Aralık 2021 tarihli tablosunu incelemiş. Bunu MEB’nın açıkladığı “düzeltilmiş net okullaşma” oranını kullanarak 2021-2022 eğitim öğretim yılında 5-17 yaş okul çağı nüfusundan 1.200.892 (bir milyon iki yüz bin sekiz yüz doksan iki) çocuğun okulda hiç kaydının bulunmadığını tespit etmiş. Sayın Vekil (Oya Ersoy) Bakanlığa bunu sormuş ve önermiş; dinci, gerici, tarikat ve cemaatlere ayrıcalık yapacağınıza eğitimde fırsat eşitliğini sağlayın.

İktidarların görevi nedir? Eğitim, sağlık, ulaşım gibi kamusal hizmetlerde yurttaşına en iyi hizmeti ücretsiz sağlamaktır. İktidar bu kadar okul çağı öğrencisinin okullara neden kayıt olmadığını araştırıp çözüm bulmak zorunda değil mi?

Bunu neden yapmaz iktidar? Ne demişti iktidar yanlılarından bakan olan (Taner Yıldız); “Eğitim seviyesi arttıkça AK Parti'nin hitap ettiği alanın daraldığını görüyoruz. Anketler de buralarda oylarımızın azaldığını söylüyor.”

Ya Rektör Yardımcılığına kadar yükselmiş olan Sebahattin Zaim Üniversitesi Rektör Yardımcısı Bülent Arı ne demişti; "Okuma oranı arttıkça beni afakanlar basıyor, ben her zaman cahil halka güvendim."

Maalesef böyle bir ülkedeyiz. 1.200.892 öğrencinin neden okula gitmediğini araştırması gereken Bakanlığın bunu araştırıp önlem almamasının sebebi bu zihniyetlerin bu makamlara gelmesini sağlayabilen ilişkiler ve düşüncelerdir.

Ülkede eğitimin durumu bu iken ilimizde ne durumda diye baktığımızda bu zihniyeti savunan yok ve ‘bu kadar cahil kentimizde olamaz’ demek geliyor içimizden. Evet, genel söylemler burada görünür değil. En azından okullarda şeriat yarışmaları(!) çok az oluyor. Ama iktidar yanlısı vakıf, sendika ve bazı etkili isimlerin önerileri iktidarın zorlaması yoluyla ilgili müdürlüklerde etkili olabiliyor.

Eğitimi piyasaya açan iktidarın fırsatlarını değerlendiren özel okulların ilimizde artmasının nedenini sorgulamak gerekir. Öte yandan okula gönderdiğimiz çocukların sadece su masrafı bile 15-20 lira iken buna çözüm üretilmiyor. Geçen yıl Veli Der’in ısrarlı takibi ve ilişkileri ile 2021-2022 yılında hazırlıkları yapılan ve Belediye ile Valiliğin ortak olarak çözeceği öğrencilere ücretsiz su sağlanması projesi 2022-2023 eğitim öğretim yılında henüz yeterince uygulamaya başlamadı.

Öte yandan köylerde okul kalmaması nedeniyle buralardaki öğrencilerin okullara taşınması ayrı bir sorun ve maliyetleri aileleri sarsıyor. Mevzuata göre 4+4+4 zorunlu eğitim çağındaki her çocuğa eğitim sunmakla yükümlü devlet bunu ücretsiz ve ulaşılabilir şekilde sağlamalıdır. Anayasa da böyle diyor, evrensel insan hakları da bunu diyor, yasalar da bunu emrediyor.

Herhangi bir köyde okul çağı çocuk var ise ya eğitimi o yere götüreceksiniz -ki doğrusu budur- ya da o öğrenciyi eğitim kurumuna sağlıklı ve güvenilir şekilde taşıyacaksınız. Bunu yapmadığınızda aile sıkıntıya düşer ve ekonomik nedenleri de bahane ederek öğrenciyi okula göndermemeyi tercih edebilir. Ailenin ekonomik sıkıntısını gidermede katkı olacağından bir yerlerde çalışmaya başlar. Sigorta yok, hesap soran yok ve işveren içinde iyi bir amele! Aile, işveren yani herkes memnun!

Eğitim çağında okullara gidemeyen/gitmeyen öğrencilerden maalesef iktidar da memnun; cehalet artıyor ve söyledikleri düşünceler hayat buluyor! Ha bir de ortaçağ düşünceliler seviniyor, kendilerine mürid çoğalıyor. Bir bakanın evrensel kurallara aykırı olduğunu bile bile dediği; eğitim görmeme hakkı sağlanmış oluyor! Özgürlük adına!

Osmanlı yenileşme hareketleri zamanından beri hukuken terk edildiği halde maalesef iktidarların hoşgörüsü ile değişik kılıflar altında fiilen devam eden, cehalet üreten medreseler, cemaat okulları, sıbyan okul savunucuları memnun; kendi istekleri yerine geliyor.

Ya öğrenci memnun mu? Ya geleceğimiz ne olacak? Ortaçağın biz gibi ülkelerde devamını sağlamak, aydınlanmaya-çağdaşlığa karşı olmak bizi nereye götürecek?

Evet, eğitimle olacak her şey. Kurtuluş Savaşı yıllarında yaşayan Filozof Sakallı Celal’in dediği de bir gerçek; bu kadar cehalet ancak eğitimle olur. Doğru; okullarımızdaki eğitim çağa uygun bir eğitim değil. Ama acil olan eğitim hakkımızı korumak. Veliler, eğitimciler, aydınlanma yanlıları, demokratlar olarak önceliğimiz budur ve devamında da eğitimin özgürleşmesini, bilim ve akıldan yana, pozitif bilimlere açık olmasını sağlama mücadelesi vermeliyiz…

İşimiz zor ama imkânsız değil.